Wat nog te weinig mensen weten over steeds harder gaan werken

Om te beginnen: er is niets mis met hard werken. Sterker nog, we hebben uitdaging nodig om te floreren. Een hogere hartslag, gevoel van kracht en mogelijkheden, situaties waarin we moed, plezier en zin ervaren laten ons weten dat we leven. Ook wel de veilige kant van ons sympathisch zenuwstelsel genoemd. 

Steeds harder gaan werken biedt niet simpelweg meer van dit moois. Steeds harder werken heeft vaak een ondertoon van irritatie, ongeduld of onveiligheid. Als die ondertoon luider wordt, kan deze  gepaard gaan met vastbijten, verharden en ergens-wel-anders-willen-maar-geen-idee hebben-hoe.

Op deze manier neemt je herstelbehoefte toe. Je hebt steeds meer rust nodig om te herstellen. De heel begrijpelijke reflex op zo’n moment is echter om nóg harder te werken. Zodat het werk een keer ‘klaar’ is. Ook al voelt het alsof je reserves zijn uitgeput. 

Ons stress-systeem helpt ons hierbij. Deze hulp is helaas alleen op de korte termijn en met hoge kosten. Het stress-systeem compenseert het energietekort, zodat op het moment zelf doorgewerkt kan worden. Zie het als een thermostaat die door het lichaam automatisch hoger wordt gezet als we door blijven gaan. Even lijkt dat te werken. Echter, de energierekening wordt veel hoger, net als wanneer de thermostaat continue op 28 graden staat afgesteld. Daardoor nemen de aanvankelijke klachten en symptomen - zoals bijvoorbeeld vermoeidheid, pijn, niet meer kunnen relativeren en geen overzicht meer kunnen houden - toe. 

Totdat het lichaam zelf decompenseert. Dan gaat het ‘ineens’ niet meer, lukt er bijna niets meer. Dan kan het kiezen van een variant pindakaas in de supermarkt een emotionele rollercoaster zijn, dansen de letters van een luchtig tijdschrift voor de ogen, is de dynamiek van een vrolijke peuter om je heen veel te veel. De hersteltekorten zijn opgeteld tot een tijdelijke systeem-crash. Als dit punt is bereikt, duurt herstel onevenredig veel langer dan wanneer eerder ingegrepen wordt. 

Wat nog te weinig mensen nog weten over steeds harder gaan werken, is dat als we ons daar in vastbijten en onze herstelbehoefte toeneemt, het hoog tijd is om aan de rem te trekken. Om (werk)belasting te verlagen en herstel te verhogen. Anders gaat eerst ons lijf compenseren en lijken we eerst nog meer aan te kunnen. Tot het lijf daarna onverbiddelijk aan zijn eigen noodrem trekt en de weg terug onnodig veel langer is. 

Dus: Work hard, Play hard and Rest hard!

Bron: Zweden, S. van (2015). Waarom duurt burn-out zo lang? Tijdschrift voor Psychotherapie, 1, 5-21.

hashtag#stresspreventie hashtag#burnoutpreventie hashtag#burnoutherstel hashtag#gezondeorganisaties